آموزش کامل سئو و بهینه سازی سایت

سئو برگرفته از عبارت Search Engine Optimization است که کلمات معادلی چون SEO یا بهینه سازی موتور جستجو دارد که همگی آنها به یک معنی می باشند و می توان آن را بصورت زیر تعریف نمود:

سئو (بهینه‌سازی موتور جستجو) به معنای فریب و یا دستکاری موتور‌های جستجو با روش‌های غیر اخلاقی نیست. آن‌ها برای کمک کردن به بهبود رویت و ارتباط وب سایت‌ها در نتایج جستجوی طبیعی با هدف رسیدن به رتبه‌بندی بالا، ایجاد شده‌اند.

سئو را می‌توان مجموعه‌ای از روش‌ها برای تغییر استراتژیک وب سایت‌ها دانست. این فرآیند به بیان مهمترین عوامل مرتبط صفحه و افزایش اهمیت آن در صفحه نتایج جستجو، می‌پردازد.

سئو فرآیند ساده‌ای نیست که به راحتی پیاده‌سازی شود زیرا نیازمند دانش زیاد، علم پیش زمینه‌ای و صبر است. موتور‌های جستجو با تغییر مداوم الگوریتم‌های رتبه‌بندی خود غیر قابل پیش‌بینی هستند؛ بنابراین وظیفه مهندسین سئو بروز نگه داشتن اطلاعات خود در این زمینه است.

سئو سایت یا بهینه سازی سایت یکی از فعالیت هایی است که توسط سئوکار انجام می شود.

الگوریتم رتبه‌بندی گوگل دارای بیش از 200 معیار جهت رتبه‌بندی یک سایت است. از این رو مهندسین سئو می‌بایست مهم‌ترین این معیار‌ها را جهت پیاده‌سازی موفق سئو بدانند.

چرا سئو اهمیت دارد؟

روز به روز به تعداد کاربرانی که از طریق گوگل نیازهایشان را جست و جو می کنند، اضافه می‌شود. بر اساس آمار رسمی سایت گوگل روزانه چیزی حدود 3.5 میلیارد سرچ در گوگل انجام می‌شود. حالا راحت می‌توانیم درک کنیم که چرا بیل گیتس می‌گوید که "اگر کسب و کار شما در اینترنت حضور ندارد، به زودی از صحن? روزگار حذف خواهید شد."

پس کاربران (مشتریان بالقو? شما) به گوگل اعتماد زیادی دارند. حالا اجازه دهید ادامه این بحث را با یک مثال برایتان پیش ببرم؛

تصور کنید شما یک فروشگاه موبایل هستید و یک وبسیات هم برای خرید و فروش موبایل دارید. بر اساس ابزارهای "اندازه‌گیری تعداد جستجوی کلمات کلیدی گوگل" خرید اینترنتی موبایل یا عبارات مشابه آن چیزی حدود 8000 سرچ در ماه دارد.

این آمار عالی است؛ یعنی ماهانه 8000 نفر قصد خرید موبایل دارند و در اینترنت به دنبال جایی برای خرید موبایل می‌گردند. حتما شما هم برایتان بارها پیش آمده است که چیزی را در گوگل سرچ کنید و همانطور که خودتان هم به تجربه دیده‌اید، بیش از 80% کاربران در همان صفح? اول نتایج جسجو جواب خود را پیدا می‌کنند. خیلی کم پیش می‌آید که کسی در صفحات دوم و سوم به دنبال جواب باشد.

حالا اگر سایت شما در صفحات سوم، چهارم (وبالاتر) نتایج جستجو باشد، به ندرت کسی می‌تواند شما را پیدا کند. در حقیقت شما 8000 مشتری بالقوه که مستقیما به دنبال شما بوده‌اند را از دست داده‌اید.

سئو فرآیندی است که به گوگل کمک می‌کند تا سایت شما را شناسایی کرده، زمینه فعالیت شما را بفهمد و بر اساس کلمات کلیدی مرتبط مثلا همین خرید موبایل سایت شما را در صدر نتایج جستجو نشان دهد. در حقیقت سئو به افزایش بازدید سایت شما کمک ویژه‌ای می‌کند.

البته اینجا لازم است که به نکته‌ای اشاره کنم. درست است که گوگل یک موتور جستجو است و واژ? موتور هیچ ویژگی انسانی را به یاد آدم نمی‌آورد. اما گوگل آنقدرها هم موتور نیست. یعنی آدم‌ها نمی‌گذارند که موتور باشد و بر اساس فاکتورهای صرفا مکانیکی و ماشینی سایت‌ها را رتبه بندی کند. موتور جستجوی گوگل علاوه‌بر ربات‌های خودش به رفتار کاربران نیز توجه ویژه‌ای دارد که در ادام? این مقاله به آن هم خواهیم پرداخت.

انواع تکنیک‌های سئو و توصیه‌های لازم!

بد نیست که بدانید متخصصان، تکنیک‌های سئو را در سه گروه مختلف دسته‌بندی کرده‌اند. این گروه‌ها عبارتند از: سئوی کلاه سفید، سئوی کلاه سیاه و سئوی کلاه خاکستری.

سئوی کلاه سفید: ما واقعاً خیلی خوبیم!

منظور از سئوی کلاه سفید تکنیک‌هایی است که بر اساس قوانین تعیین شده توسط موتورهای جستجو انجام شده و باعث می‌شوند رتب? سایت به‌طور طبیعی در صفحه نتایج گوگل ترفیع پیدا کند. فرایند سئوی کله سفید که بهترین و مناسب‌ترین روش سئو است، یک شبه انجام نمی‌شود و نیاز دارد که مدت زمان مشخصی پیوسته و دائما روی سایت خود کار کنید، اما در عوض به اصطلاح یک عمر راحتید، گوگل به شما اعتماد می‌کند و به این راحتی جایگاه شما را به وبسیات دیگری نمی‌دهد.

راستی اگر به جای سئوی کلاه سفید، سئوی اخلاقی را هم شنیدید تعجب نکنید؛ از بس که این روش بر پایه اخلاق و صداقت و درستی است به آن سئوی اخلاقی نیز می‌گویند.

سئوی کلاه سیاه: ما تظاهر می‌کنیم که خیلی خوبیم!

در مقابل سئوی کلاه سفید، سئوی کلاه سیاه قرار دارد. یعنی چه؟ یعنی برعکس سئوی کلاه سفید، در سئوی کلاه سیاه سعی بر فریب موتور جستجو و دور زدن قوانین آن است.

این روش سئو برعکس روش قبلی خیلی زودتر نتیجه می‌دهد؛ اما تاثیر آن همیشگی نیست و گوگل هم بیکار ننشسته که فریبش بدهید! گوگل مدام در حال آپدیت و ارائه الگوریتم‌های جدید است و دیر یا زود می‌تواند دست شما را بخواند. مثلاً همین چند سال پیش عده‌ای با ساختن لینک‌های اسپم و به دردنخور در صفحات مختلف به رتبه‌های خوبی در گوگل رسیده بودند، اما گوگل با ارائ? الگوریتم پنگوئن این وب‌سایت‌ها را جریمه کرد و جایگاهی را که از روش‌های نادرست به دست آورده بودند از آن‌ها پس گرفت.

پس شاید چند روزی جایگاه اول گوگل را کسب کنید، اما ممکن است به همان زودی هم لو بروید و از صحن? وب محو شوید. به قول شاعر: ترسم که به کعبه (رتبه اول گوگل) نرسی ای اعرابی (وبمستر) کاین ره که تو می‌روی به تُرکستان (نتایج آخر گوگل) است.

سئوی کلاه خاکستری: ما خوبیم! ولی نه همیشه.

سئوی کلاه خاکستری به تکنیک‌هایی گفته می‌شود که با قوانین موتور جستجوی گوگل مغایرند، اما طوری اجرا می‌شوند که گوگل متوجه نشوند و نتواند سایتمان را جریمه کند. به بیان دیگر سئوی کلاه خاکستری مشابه سئوی کلاه سیاه است، اما نسبت به آن ریسک کمتری دارد.

مثلاً گاهی سئوکاران کلاه خاکستری تعداد زیادی صفح? جعلی در شبکه‌های اجتماعی مختلف (توئیتر، اینستاگرام، فیسبوک، لینکدین، گوگل پلاس و ...) ایجاد می‌کنند و از این صفحات به سایت خودشان لینک می‌دهند. خب گوگل فعلاً نمی‌تواند تشخیص دهد که تمام این صفحات متعلق به خود شما هستند، بنابراین می‌توانید فیدبک خوبی از آن‌ها بگیرید. اما بعید هم نیست که تا چند وقت دیگر این راز هم بر ملا شود و دچار جریم? گوگل شوید!

توصیه من این است که تا وقتی در زمین? سئو حرفه‌ای نشده‌اید و با ساختار گوگل و طرز کار الگوریتم‌های آن آشنایی کاملی ندارید، از این روش استفاده نکنید. چون گاهی یک اشتباه کوچک می‌تواند سایت شما را در معرض خطر جدی قرار دهد و به آن آسیب بزند.

آیا سئو انواع مختلفی دارد؟

خب پاسخ ساده است؛ بله. سئو 2 نوع مختلف دارد که به آن‌ها سئو یا بهینه‌سازی داخلی (On-Page SEO) و سئو یا بهینه‌سازی خارجی (Off-Page SEO) می‌گوییم.

سئوی داخلی سایت چیست؟

منظور از سئوی داخلی، بهینه‌سازی صفحات داخلی سایت برای موتورهای جستجو، با هدف رسیدن به جایگاه بالا در گوگل و افزایش ترافیک سایت است. با سئوی داخلی، موتورهای جستجو به راحتی سایت شما را پیدا کرده و می‌خوانند، موضوع آن را درک می‌کنند و اگر استاندارهای لازم را داشته باشد، آن را به عنوان یک سایت مفید برای کاربران می‌شناسند.

خب، برای انجام سئوی داخلی سایت دقیقاً باید چه‌کار کنیم؟ نظر من این است که از چک لیست جادویی سئوی داخلی استفاده کنید!

چک‌لیست سئوی داخلی سایت

مراحلی که در این چک لیست خواهید دید، جدیدترین نکات سئو هستند که تا امسال (یعنی سال 2018) منتشر شده‌اند. تمامی این مطالب از تجربیات شخصی ما در نوین و سایت‌های معتبر خارجی جمع‌آوری شده‌اند و قطعا به کار شما می‌آیند؛ پس با خیال راحت از آن‌ها استفاده کنید.

ابزارهای آنالیز سایت از نظر سئو بودن

شما در حالی که برای سایت‌تان محتوا تولید می‌کنید و آن را سئو می‌کنید به یک سری ابزار برای آنالیز کردن سایت و بررسی نتایج به‌دست آمده از سئو نیاز دارید. در این‌جا لیستی از بهترین ابزارهای موجود را آورده‌ایم.

گوگل آنالیتیکس: همه‌چیز را راجع‌به کاربران سایتتان بدانید.

گوگل آنالیتیکس (google-analytics) یکی از ابزارهای مهم و پرکاربرد گوگل است. با استفاده از گوگل آنالیتیکس می‌توانید اطلاعاتی راجع به کاربران (جنسیت، سن، محل زندگی، مدت زمان ماندن در سایت و... )، آماردقیق ترافیک سایت، نحو? ورود کاربران به صفحه، صفحاتی که کاربران بعد از ورود به سایت شما بازدید کرده‌اند، نرخ تبدیل کاربران به مشتری و اطلاعات دیگر را به‌دست آورید.

Google PageSpeed Insights: تست سرعت صفحات سایت

قبلاً در مورد اهمیت سرعت بارگذاری صفحات سایت صحبت کردیم؛  شما می‌توانید با استفاده از ابزار Google PageSpeed Insights سرعت سایت‌تان را بررسی کنید و مطمئن شوید که بهینه است. در ضمن  این ابزار نقاط ضعف شما را هم می‌گوید و راه‌کارهایی برای بهبود آن ارائه می‌دهد.

توصیه می‌کنم برای آشنایی بیشتر با تاثیر سرعت سایت روی سئو و همینطور روش‌های افزایش سرعت سایت، راهنمای کامل سرعت سایت را بخوانید.

Woorank: چک کردن وضعیت سئوی سایت

کافیست وارد سایت Woorank شوید و در اولین کادری که می‌بینید لینک سایتتان را وارد کنید و اینتر را بزنید. در صفح? بعدی لیست کاملی از آنالیز بخش‌های مختلف ساییتان را مشاهده می‌کنید که با سه رنگ مختلف جدا شده‌اند. رنگ سبز نشان‌دهند? وضعیت خوب است، رنگ نارنجی بیانگیر این است که این بخش نیاز به بهبود دارد و رنگ قرمز نشان می‌دهد که روی این بخش اصلاً کار نشده. با کلیک روی هر بخش راهکارهایی به شما داده می‌شود که می‌توانید از آن‌ها کمک بگیرید.

گوگل وبمستر تولز: دریافت اطلاعات اجمالی دربار? سلامت سایت

گوگل وبمستر تولز یا کنسول جستجوی گوگل یکی از مهم‌ترین ابزارهای گوگل است. اگر هدف شما حرفه‌ای شدن استفاده از این ابزار را به خوبی یاد بگیرید. اطلاعاتی که Google Webmaster Tools در اختیارتان قرار می‌دهد عبارتند از:

• لینک‌های داده شده به سایت شما
• لینک‌های داخلی
• جریمه‌های گوگل
• نحوه نمایش در موبایل (ریسپانسیو بودن)
• تجزیه و تحلیل جستجوها

SpyFu: رصد کردن رقبا

همیشه سعی کنید در حالی که بهترین کارتان را انجام می‌دهید حواستان به رقبا هم باشد و آن‌ها را هم رصد کنید. این ابزار در این کار به شما کمک می‌کند. به صفح? SpyFu بروید و آدرس سایت رقیبتان را وارد کنید.اسپای‌فو اطلاعاتی مانند کلمات کلیدی طبیعی، تبلیغات گوگل ادوردز، استراتژی لینک‌سازی، این‌که بیشترین ورودی بر اساس کدام کلمات کلیدی بوده و ... را به شما نشان می‌دهد. فکر می‌کنم در جایی که رقابت شدید است دانستن این موارد به شما کمک زیادی بکند.

ابزارهای چک کردن رنک الکسا و اعتبار سایت

برای چک کردن رنک و اعتبار سایتتان می‌توانید از این 2 افزونه استفاده کنید:

افزون? MozBar

با نصب افزون? MozBar روی مرورگر کروم یا فایرفاکس به هر سایتی که وارد شوید می‌توانید اطلاعاتی راجع به اعتبار دامنه و اعتبار صفحات سایت، لینک‌های داخلی و لینک‌های خارجی را مشاهده کنید.

افزون? Alexa

رتب? الکسا از آن جهت اهمیت دارد که بسیاری از مردم برای تصمیم‌گیری در مورد خوب یا بد بودن یک وب‌سایت به رتب? الکسا نگاه می‌کنند! علاوه‌براین رنک الکسا روی قیمتی که کاربران برای گذاشتن تبلیغ در سایت شما می‌پردازند تاثیرگذار است. یک سوال؛ الکسا چگونه سایت‌ها رتبه‌بندی می‌کند؟

الکسا با استفاده از Alexa Toolbar که کاربران روی مرورگرشان نصب کرده‌اند ترافیک سایت و سایر داده‌ها را اندازه می‌گیرد.

هرکدام از الگوریتم‌های گوگل چه تاثیری روی سئوی سایت دارند؟

یک سئوکار حرفه‌ای باید اطلاعات کاملی دربار? الگوریتم‌های گوگل داشته باشد و اخبار به‌روزرسانی‌های جدید گوگل را دنبال کند. در این‌جا من الگوریتم‌های مهم گوگل تا سال 2018 را به شما معرفی می‌کنم.

• الگوریتم Hilltop (تپه) گوگل‌ (2003)

الگوریتم هیلتاپ یا تپه گوگل در سال 2003 معرفی شد و از همان زمان تا الان تاثیرات غیرقابل‌انکاری روی نتایج جستجو داشته است. هدف الگوریتم هلیتاپ گوگل چه بود؟ هدف این الگوریتم شناسایی سایت‌های مرجع و دایرکتوری‌های معتبری بود که به سایت‌های کوچک دیگر لینک داشتند. فایده شناسایی دایرکتوری‌های معتبر چه بود؟ با شناسایی دایرکتوری‌های معتبر فرصت خوبی در اختیار سایت‌های کوچکی که در آن‌ها لینک داشت قرار می‌گرفت تا بتوانند جایگاه خوبی در گوگل کسب کنند.

برخی از این دایرکتوری‌های معتبر عبارتند از: Yahoo، Dmoz و Wikipedia. گوگل با استفاده از این دایرکتوری‌ها  توانست سایت‌های معتبر دیگر را هم شناسایی کند.

• الگوریتم پاندا (Panda) گوگل (2011)

الگوریتم پاندای گوگل روی محتوای متنی صفحات حساس است و متن‌های کپی شده، پر از تبلیغات و محتواهای بی‌کیفیت او را به شدت عصبانی می‌کند. در صورتی که مورد خشم پاندا قرار گرفتید و جریمه شدید، با اصلاح و به‌روزرسانی صفحات ضعیفتان می‌توانید شانس این را داشته باشید که جایگاه قبلی‌تان را پس بگیرید.

• الگوریتم پنگوئن (penguin) گوگل (2012)

این الگوریتم یک سال بعد از پاندا به گوگل اضافه شد و وظیف? آن مبارزه با لینک‌سازی اسپم است. با ظهور الگوریتم پنگوئن گوگل، سایت‌هایی که بک‌لینک‌های انبوهی از سایت‌های بی‌کیفیت و اسپم دریافت کرده بودند از نتایج اولیه موتور جستجوی گوگل حذف شدند.

برای این‌که توسط الگوریتم پنگوئن گوگل جریمه نشوید، همیشه از سایت‌های معتبر و مرتبط با موضوع سایت خودتان لینک بگیرید. اما اگر جریمه هم شدید یک راه بازگشت دارید؛ لینک سایتتان را از تمام صفحات اسپم و بی محتوا پاک کنید.

• الگوریتم مرغ مگس‌خوار (Hummingbird) گوگل (2013)

الگوریتم مرغ مگس‌خوار گوگل از همان زمان که آمد تحولات بزرگی را در موتور جستجوی گوگل ایجاد کرد. وظیف? این الگوریتم نشان دادن مرتبط‌ترین و دقیق‌ترین نتایج به کاربران است؛ برای همین هم به جای تمرکز روی یک کلم? کلیدی خاص، واژه‌های هم‌معنی را نیز در نظر می‌گیرد.

بعد از اضافه شدن الگوریتم مرغ مگس‌خوار به گوگل، تعداد زیادی از سایت‌هایی که بیش از حد از یک کلم? کلیدی خاص استفاده کرده بودند جریمه شدند و جایگاه خوبشان را در گوگل از دست دادند. این الگوریتم تحولاتی زیادی را در زمین? بازاریابی محتوا هم ایجاد کرده است و شناختن درست آن واجب است، توصیه می‌کنم برای آشنایی بیشتر با آن مقال? دیگر من را با نام «الگوریتم مرغ مگس خوار چیست و چه تاثیری روی سئوی سایت شما دارد؟» بخوانید.

• الگوریتم کبوتر (Pigeon) گوگل (2014)

این بار گوگل الگوریتمی را ارائه می‌کند که روی نتایج مرتبط با مکان (Location) تمرکز دارد. الگوریتم کبوتر گوگل برای کسب‌وکارهای محلی یک فرصت عالی ایجاد کرده است تا بتوانند جزو نتایج اولی? جستجوهای کاربران نزدیک به خودشان باشند. برای مثال وقتی که در گوگل جستجو کنید کافه‌های نزدیک من، فقط کافه‌هایی که در مناطق نزدیک به شما نشان داده می‌شود. همکار خوبم بابک به خوبی این الگوریتم را در مقاله «الگوریتم کبوتر گوگل چیست و چه تاثیری روی رتبه سایت شما دارد؟» بررسی کرده است.

• الگوریتم رنک برین (RankBrain) گوگل (2016)

گوگل در سال 2016 الگوریتم دیگری را با نام رنک‌برین معرفی کرد که از نظر بررسی و تفسیر کلمات هم‌معنی مشابه الگوریتم مرغ مگس‌خوار عمل می‌کند، اما بسیار پیچیده‌تر و پیشرفته‌تر است. تمرکز اصلی الگوریتم رنک‌برین تجرب? کاربری یا UX است و می‌توان ادعا کرد که نرخ پرش سایت، نرخ بازگشت صفحات، مدت زمان حضور کاربران در صفحات، نرخ کلیک (CTR) در نتایج جستجو و ... از معیارهای مهم برای الگوریتم رنک‌برین هستند.

• الگوریتم فرد (Fred) گوگل (2017)

فِرِد نام الگوریتم دیگر گوگل است که وظیف? آن تمرکز روی حجم تبلیغات موجود در سایت و لینک‌های خارجی است. این الگوریتم محتوای صفحات را بررسی می‌کند و تعداد لینک‌های خارجی موجود در هر بخش را اندازه می‌گیرد؛ اگر صفحه مورد نظر دارای محتوای بی‌کیفیت باشد و در آن از تعداد زیادی لینک خارجی استفاده شده باشد، در برابر جریم? الگوریتم فرد قرار می‌گیرد.

سایت‌های تبلیغاتی که نگران این الگوریتم هستند باید دقت کنند که اگر محتوای صفحاتشان از استاندارد یا کیفیت لازم برخوردار باشد، با وجود لینک دادن به سایت‌های خارجی جریمه نخواهند شد؛ پس اولویت با کیفیت محتواست.

• الگوریتم پارافریسینگ (Paraphrasing) گوگل (2018)

مدت زیادی از معرفی این الگوریتم نمی‌گذرد اما همین الان هم می‌توان نتایج شگفت‌انگیز آن را هنگام جستجو در گوگل مشاهده کرد. کار الگوریتم Paraphrasing این است که محتوای سایت را خلاصه می‌کند و برای کاربرانی که از گوگل سوال پرسیده‌اند نمایش می‌دهد. تصویر زیر نمونه‌ای از عملکرد الگوریتم Paraphrasing است. من هنوز سایت‌های فارسی را که به این شکل توسط الگوریتم Paraphrasing شناسایی شوند ندیده‌ام، اما در مورد سایت‌های انگلیسی، محتواهایی که بیشتر حالت پرسش و پاسخ دارند مورد توجه الگوریتم پارافریسینگ قرار می‌گیرند.

حرف آخر

این بود تمام آن چیزهایی که برای شروع یادگیری سئو لازم است بدانید. اگر تازه‌کار باشید فکر می‌کنم حالا دیگر نگاه درستی به SEO پیدا کرده‌اید؛ اما این تازه اول راه است و برای حرفه‌ای شدن باید بیشتر از این‌ها تلاش کنید. نگران هم نباشید، چون وبلاگ نوین در این مسیر همیشه با شماست و با اطلاعاتی که در اختیارتان قرار می‌دهد راه شما را تا حرفه‌ای شدن هموار می‌کند. در ضمن هر سوالی که داشتید از ما بپرسید، ما با کمال میل پاسخگوی سوال‌های شما دوستان عزیز خواهیم بود. راستی، این هم چک‌لیستی که قولش را داده بودیم: